Bijlage 6: Verzuim, Leerplichtig & (Start-)Kwalificatieplichtig en inzet Jeugdarts
Wat is verzuim?
Verzuim is: je bent niet aanwezig op school tijdens alle onderwijsactiviteiten die je moet volgen en/of je bent afwezig op je leerbedrijf. Dit kan een geldige reden hebben (ziekte, afwezigheid met toestemming) of een ongeldige reden (ongeoorloofd afwezig).
Wat is leerplichtig, kwalificatieplicht en (start-)kwalificatieplichtig?
Tot 16 jaar ben je leerplichtig. Van 16 tot 18 jaar ben je kwalificatieplichtig en moet je naar school, ter voorbereiding op de maatschappij en de arbeidsmarkt. Als je na je 16de nog geen startkwalificatie hebt, moet je tot je 18de onderwijs volgen. Een startkwalificatie is een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 of hoger). Dat staat in de Leerplichtwet. Deze wet wordt gecontroleerd door leerplichtambtenaren van de gemeente waarin je woont. Als je tussen de 18 en 23 jaar bent én geen startkwalificatie bezit, val je niet meer onder de leerplicht en kwalificatieplicht, maar wél onder de zogenoemde RMC-wetgeving. RMC is het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt voor voortijdig schoolverlaters (VSV). Daar wordt iedereen, tot 23 jaar, die een opleiding verlaat zonder een startkwalificatie, geregistreerd, begeleid en gestimuleerd om alsnog ten minste een mbo 2 diploma te halen. Voor een goede startpositie op de arbeidsmarkt heb je een startkwalificatie nodig. Dit vergroot niet alleen de kans om een baan te vinden, maar ook om een baan te behouden.
Wat zijn de uitgangspunten?
Als je verzuimt of te laat komt, wordt dit geregistreerd. Je wordt gemist. Jouw coach gaat met je in gesprek en maakt indien nodig afspraken met jou. Er zijn daarbij duidelijke regels die gelden voor alle studenten. Deze zijn vastgelegd in deze gids, de Onderwijsovereenkomst en zijn gecommuniceerd met alle studenten en hun ouder(s)/verzorger(s). Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen studenten met of zonder startkwalificatie.
Absent melden of verlof aanvragen
Om te voldoen aan de wet- en regelgeving mogen minderjarige studenten zich niet zelf absent melden of verlof aanvragen. Dit zal door de ouder/verzorger moeten gebeuren.
Wat als je te vaak verzuimt?
Onderwijsinstellingen zijn wettelijk verplicht een melding te maken van verzuim als je meer dan 16 klokuren les- of praktijktijd verzuimt (of 10 x te laat bent gekomen) binnen vier weken. Bij teveel verzuim meldt jouw coach dit via het Digitale Verzuimloket van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) en krijgen jij en je ouder(s)/verzorger(s) een brief van de melding thuisgestuurd. Dit geldt voor alle studenten tussen 16 en 23 jaar (BOL én BBL) zonder startkwalificatie. Via het verzuimloket wordt de leerplichtambtenaar of RMC-consulent van jouw woongemeente ingelicht over jouw verzuim.
Wat kan een leerplichtambtenaar (voor jongeren onder de 18 jaar) of RMC-consulent (voor jongeren tussen de 18 en 23 jaar) doen?
Een leerplichtambtenaar of RMC-consulent zal in een gesprek aan jou (en je ouder(s)/verzorger(s)) vragen wat de reden(en) zijn van je verzuim. Waar nodig kunnen ze hulp inschakelen of je een waarschuwing geven. De leerplichtambtenaar kan ook een proces-verbaal opmaken.
Inzet van jeugdarts schooljaar 2019-2020
Uit onderzoek blijkt dat mbo-studenten vaker verzuimen dan studenten van andere schooltypes, veelal vanwege somatische en psychische klachten. De jeugdgezondheidszorg is vanuit haar wettelijk kader er voor alle jeugdigen van 0-18 jaar. Om deze reden is zij niet vanzelfsprekend beschikbaar en aanwezig op het mbo. Echter jeugdartsen signaleren wel medische, psychische, sociale problemen en dragen bij aan effectieve preventie. De jeugdarts kan ondersteunen om ziekteverzuim en schooluitval te voorkomen en is van toegevoegde waarde als belangrijke expertisebron bij complexe problematiek.Om deze reden is in de VSV-regio's IJssel-Vecht en Noordwest-Veluwe afgesproken om vanuit de VSV-projecten de jeugdarts in te zetten op het mbo als pilot van een jaar. Vanuit het VSV-project Verzuim in beide VSV-regio’s, wordt dit gecoördineerd en gemonitord. De plaats waar de student naar school gaat staat centraal en niet de woongemeente van de student. Dit houdt in dat alle studenten, voor zover nodig, gebruik kunnen maken van de jeugdarts (vanuit de GGD).
Insteek is om mogelijke problematiek vroegtijdig in beeld te hebben doordat schoolmedewerkers, jeugdartsen en leerplicht/RMC samen aandacht en zorg hebben voor studenten met ziekteverzuim. Op deze manier kan er tijdig een 'passend' programma aangeboden worden, waardoor er minder achterstand ontstaat en een snellere herstart plaatsvindt na het ziek zijn.
Werkwijze ziekmelding en inzet jeugdarts
De coach neemt bij het signaleren van ziekteverzuim (indicatoren: 4e keer in een periode; 7 schooldagen aaneengesloten; zorgwekkend verzuim; vage klachten; student komt eerdere afspraken niet na; zorgen over studievoortgang in relatie met gezondheidsklachten) altijd contact op met de student (en ouder/verzorger, in geval student onder de 18 jaar is). Indien nodig stelt de coach een hulpvraag aan het SAB (Student Advies en Begeleiding) met het verzoek om een consult met de jeugdarts. Vanuit een consult met de jeugdarts, kan de jeugdarts een advies geven. De coach draagt zorg voor (het schoolgerelateerde deel van) de uitvoering van het advies en monitort (het ziekteverzuim) van de student. Bij weigering van de student om mee te werken aan het vinden van een oplossing, of bij het niet nakomen van de gemaakte afspraken, wordt de leerplichtambtenaar of RMC-consulent ingeschakeld. Zo kan ook bij ziekteverzuim de Leerplicht/RMC-wetgeving worden gehandhaafd en de kwalificatieplicht worden nageleefd.